Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2021

Μαρία Πρωτόπαππα: “Δεν υπάρχει πράξη ή σκέψη που να μην είναι… πολιτική.”

 Η Μαρία Πρωτόπαππα μίλησε στο stellasview.gr και στον Ευθύμιο Ιωαννίδη για την “Έμμα” της. 

Απόφοιτη του Θεάτρου Τέχνης, η Μαρία Πρωτόπαππα, είναι μία από τις καλύτερες και πιο περιζήτητες ηθοποιούς της γενιάς της. Με υπέροχες ερμηνείες τόσο θεατρικά, όσο και τηλεοπτικά  καταφέρνει πάντα να εξελίσσεται επαγγελματικά και να εντυπωσιάζει. Με αφορμή την παράσταση “Εμμα” στην οποία πρωταγωνιστεί,  μας μίλησε για την παράσταση, τη ζωή της σπουδαίας Κολομβιανής ζωγράφου,  τη σχέση της με το θείο, τη σχέση της με την πολιτική αλλά και τη σχέση της με τη Θεσσαλονίκη.

 

Κυρία Πρωτόπαππα  υποδύεστε με υποκριτική  δεινότητα τη ζωή και τη δράση της διάσημης Κολομβιανής ζωγράφου, Έμμα Ρέγιες. Τι ήταν εκείνο που σας γοήτευσε στην ιστορία της Έμμα Ρέγιες  και σας ώθησε τελικά  να ανεβάσετε στη σκηνή τη συγκεκριμένη βιογραφία;

Με έκανε να γελώ και να κλαίω ταυτόχρονα χωρίς να ξέρω τι ήταν πιο ισχυρό. Ένιωσα αγάπη κι όχι θαυμασμό. Και μια έλξη γι’ αυτόν τον μαγικό νοτιοαμερικανικό κόσμο, με τον οποίο ελάχιστα το θέατρό μας ασχολείται. Έχουμε γίνει πιο ψυχροί; Πιο τυπικοί; Πιο πολιτισμένοι; Χάνουμε τη θέρμη και τον αυθορμητισμό μας; Δεν κοιτάζουμε αγνώστους στα μάτια πια, γιατί δεν είναι politically correct; Ο κόσμος της Ρέγιες μυρίζει δέρμα και χώμα. Είναι κοντά στη γη κι έχει τα χρώματα του λατινοαμερικανικού νότου, τις αφρικανικές επιρροές, των ινδιάνων γηγενών, και ενός αυστηρού καθολικισμού να παλεύει τα παγανιστικά κατάλοιπα.

Η Έμμα Ρέγιες, το 1969 έστειλε στον φίλο της, τον ιστορικό Χερμάν Αρσινιέγας,  την πρώτη από τις είκοσι τρεις επιστολές που περιγράφουν τις σκληρές συνθήκες μέσα στις οποίες κύλησε η παιδική της ηλικία. Αυτές οι συνθήκες πιστεύετε ότι καθόρισαν και τα έργα της;

Του έστειλε 23 επιστολές μέσα σε 30 περίπου χρόνια, χωρίς να αλλάξει το ύφος της αφήγησής της, και όλες αφορούσαν τα πρώτα 19 της χρόνια. Εκεί τελειώνει. Η ζωγραφική της είναι αυθόρμητη, δεν κατάφερε ποτέ να μπει στο κλίμα των σπουδών. Τα θέματά της τα αντλούσε από την καθημερινή ζωή που έβλεπε γύρω της. Η φαντασία της αναπτύχθηκε υπέρμετρα, λόγω των δυσκολιών, αλλά είχε και φυσικό χάρισμα. Δεν ήταν διανοούμενη.

Ούσα έγκλειστη στο μοναστήρι η Έμμα, της μαθαίνουν να ζει με τον φόβο της Κόλασης και την ενοχή, να μην εκφράζεται, παρά μόνο να εξομολογείται: εκείνη, όμως, πάντοτε ανυπόταχτη, στην προσευχή της, παρακαλούσε τον Ιησού να της στείλει φορέματα και επειδή εκείνος δεν το έκανε, αρνιόταν να λάβει τη μετάληψη χωρίς το φόρεμα. Ποια είναι η σχέση σας με το θείο;

Η σχέση με το άπιαστο, το άγραφο, είναι προσωπική υπόθεση.  Οι μορφές, τα σχήματα που παίρνει, είναι δανεικά. Χρησιμοποιεί παραλλαγές των αρχέτυπων, αλλά η ουσία,  το κοινό σημείο, είναι η ανάγκη να απευθυνόμαστε σε κάτι μεγαλύτερο που μας εμπεριέχει.

Οι «Αναμνήσεις δι’ αλληλογραφίας» της Έμμα Ρέγιες είναι αναμφίλεκτα από τα πιο συγκλονιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα της πρόσφατης λατινοαμερικανικής πεζογραφίας. Σύμφωνα δε, με την εφημερίδα «Semana», πρόκειται για το καλύτερο βιβλίο των τελευταίων ετών στην Κολομβία και για την αφήγηση μιας ζωής πέρα από τα όρια, πέρα από κάθε φαντασία. Μπορεί εύκολα ο θεατής να κάνει αναγωγή των δεινών της Έμμας στα δικά του δεινά;

Η βιογραφία των παιδικών της χρόνων μοιάζει ασυνήθιστη στα αφτιά μας, αλλά δεν είναι από τις πιο ακραίες, ούτε από τις πιο σκληρές που ακούει κανείς γύρω του. Δεν είναι τα γεγονότα το θέμα, αλλά το πρίσμα, η ματιά του παιδιού, χωρίς την επεξεργασία του ενήλικου κριτή και αναλυτή. Η στάση του απλού καθημερινού ανθρώπου που εισπράττει τη ζωή του, όχι ως έργο τέχνης, αλλά με φυσικότητα, και μάλιστα χωρίς να παραπονιέται ή να νιώθει αδικία συγκρίνοντας την με άλλες ζωές.  Απλώς ανοίγει δρόμο μέσα στον κόσμο, δημιουργεί τον χώρο να ξεδιπλωθεί και να υπάρξει, με όπλο τις αισθήσεις και τη φαντασία.

«Κρίση»: Μια λέξη που έχει εγκατασταθεί για τα καλά στο λεξιλόγιό μας. Στις καθημερινές μας συζητήσεις, στην ίδια μας την πραγματικότητα. Πώς εκδηλώνεται η κρίση, στην καθημερινή σας πραγματικότητα;

Δεν έχει σημασία για τους αναγνώστες το πώς ζω εγώ. Ούτε το πώς ζούσα προ κρίσης.  Κρίση θεωρούσα και την περίοδο της υποτιθέμενης ευμάρειας για πολύ πιο σοβαρούς λόγους.

Αυτή η παράσταση είναι η έκτη συναπτή σκηνοθετική δουλειά σας. Η τέχνη σας αντανακλά αναφανδόν, σημαντικά, σύγχρονα κοινωνικά θέματα. Πιστεύετε ότι ένας καλλιτέχνης πρέπει να είναι κοινωνικά ή πολιτικά ενταγμένος;

Το θέατρο ασχολείται με τον άνθρωπο και ό,τι τον αφορά. Τις ανάγκες, τους φόβους του, τις αναζητήσεις, τις απορίες του, τη συμπεριφορά του, τον τρόπο που σχετίζεται με την ομάδα του ή με τη φύση ή με τον χρόνο…  Από τη στιγμή που ζούμε ενταγμένοι σε κοινωνία, είμαστε κοινωνικά ενταγμένοι, σε μια πολιτεία, πολιτικά ενταγμένοι. Μιλώντας για τα δικά μας, μιλάμε για τα αλλότρια. Μοιραζόμαστε τον κοινό τόπο με τους άλλους, διαφορετικά δεν θα είχαμε λόγο να επικοινωνήσουμε, να μοιραστούμε. «Η κατάκτηση της δημοκρατίας είναι μια συνεχής διαδικασία, διότι είναι από τη φύση της ατελής…. η δημοκρατία δεν είναι μόνο αφηρημένα ιδεώδη, είναι οι ταπεινές ευθύνες της καθημερινής ζωής με τους συνανθρώπους μας… Όλοι θέλουν π.χ. να σώσουν τον πλανήτη, αλλά κανείς δε θέλει να βοηθήσει τη μητέρα του στο πλύσιμο των πιάτων» (από συνέντευξη του Πασκάλ Μπρυκνέρ). Δεν υπάρχει πράξη ή σκέψη που να μην είναι… πολιτική.

Αυτές τις μέρες βρίσκεστε στη Θεσσαλονίκη. Ποια είναι ή σχέση σας με την πόλη και το κοινό της;

Επισκέπτομαι τη Θεσσαλονίκη εδώ και πάρα πολλά χρόνια και περιέργως κάθε φορά μου φαίνεται διαφορετική, γνωστή και άγνωστη μαζί. Είναι απόλαυση που ο κόσμος εδώ φαίνεται τόσο ανοιχτός, πρόσχαρος και οικείος. Πέραν αυτού, το θεατρικό κοινό της πόλης δεν το ξεχωρίζω και δεν το χαρακτηρίζω κάπως. Αν είναι απαιτητικό, όπως λένε, θεωρώ πως πολύ καλά κάνει.

Κλείνοντας τη συνέντευξη, αν σας δινόταν η ευκαιρία να γνωρίσετε την ηρωίδα που υποδύεστε τι θα της εκφράζατε;

Θα της έλεγα πως την ευχαριστώ που μοιράστηκε τις εμπειρίες της με αυτόν τον ανεπιτήδευτο τρόπο που το έκανε. Ένας λογοτέχνης θα φρόντιζε την τέχνη στην αφήγηση, θα σκεπτόταν πολύπλοκα και με απαιτήσεις από τον εαυτό του. Εκείνη εξέθεσε το βλέμμα και τις αισθήσεις της με την απλότητα παιδιού και με τη γλώσσα του ανθρώπου που δε σπούδασε σε σχολεία και πανεπιστήμια και έμαθε ό,τι ξέρει από την τριβή με την πραγματική ζωή. Εμένα η συνάντησή μου μαζί της, μου άλλαξε την προσωπική μου ζωή εκ βάθρων, με τρόπο που δεν μπορώ να ομολογήσω δημόσια, θα μπορούσα όμως σε εκείνη. Η επαφή που έγινε ήταν πέρα από τη γλώσσα και πέρα από τα γεγονότα.

Επιμέλεια Συνέντευξης : Ιωαννίδης Ευθύμιος

Δημοσιεύτηκε
28/09/2018 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου