ΚΘΒΕ «ΝΤΑ» του Χιου Λέοναρντ, ήμασταν εκεί για εσάς, (Κριτική) 18/02

«ΝΤΑ» ήμασταν εκεί για εσάς, 

Το Ντα  του Ιρλανδού θεατρικού συγγραφέα Χιου Λέοναρντ είναι μία ποιητική ωδή για τη γονική σχέση πατέρα και γιου, ένα αυτοβιογραφικό έργο, το οποίο ο συγγραφέας το έγραψε ως φόρο τιμής στον θετό του πατέρα και ανέβηκε-έκτος των άλλων- και στο Μπρόντγουεϊ για δυο χρόνια, από το 1978 έως το 1980, κερδίζοντας τέσσερα βραβεία Tony.

Το Ντα εξετάζει τη σχέση του Τσάρλι, ενός επιτυχημένου συγγραφέα, με τον πατέρα του Nτα (τον αποκαλεί έτσι ο Τσάρλι από την αγγλική λέξη dad). Το έργο ξεκινάει αμέσως μετά την κηδεία του Ντα τον Μάιο του 1968. Καθώς ο Τσάρλι κάθεται στην κουζίνα του πατρικού του σπιτιού, ξεκαθαρίζοντας τα αντικείμενα του πατέρα του, τον επισκέπτεται το φάντασμα του Ντα. Μέσα από μία σειρά σκηνών-αναμνήσεων ο Τσάρλι αναπολεί σημαντικά γεγονότα της σχέσης του με τον θετό του πατέρα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. (Από το πρόγραμμα της παράστασης)

Το έργο μέσα από έναν απλό, αλλά εξαιρετικά ποιητικό τρόπο, θα μπορούσαμε να πούμε πως χορογράφει ένα διπλό ανδρικό τάνγκο μεταξύ πατέρα και γιου, δηλαδή του Ντα και του Τσάρλι, αλλά και μεταξύ του ιδίου του Τσάρλι, ως ώριμος, αποφασιστικός, πετυχημένος αλλά κάπως σκληρός άνδρας από την μία και ως χαρισματικός, τρυφερός αλλά άβουλος  έφηβος από την άλλη.

Αυτή η χρήση των flashback κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του έργου,  δηλαδή η χρήση του διπλού χρονικού πλαισίου, είναι ένα βασικό στοιχείο που συναντάμε στη δραματουργία του Λέοναρντ. Ακριβώς αυτό το στοιχείο είναι που επιτρέπει να αντιληφθούμε την πορεία των χαρακτήρων και των σχέσεών τους μέσα στον χρόνο, ειδικά το πώς ο Τσάρλι από παιδί εξελίσσεται σε έφηβος, που μοιάζει να σπαταλάει τα ιδιαίτερα νοητικά του χαρίσματα σε μια κατώτερη και βαρετή δουλειά, που την κάνει αναγκαστικά πιεζόμενος από το οικογενειακό του περιβάλλον, σε επαναστατημένο νέο άνδρα που συγκρούεται με το οικογενειακό του περιβάλλον και κυρίως τον πατέρα του, φεύγοντας από το σπίτι του και την επαρχιακή πόλη που ζούσε, σε έναν ώριμο άνδρα, που τελικά έχει απορρίψει εντελώς τον πατέρα του και την παιδική του ηλικία. 
  

Η σχέση λοιπόν του Τσάρλι με τον πατέρα, όπως εξελίσσεται πάνω στην σκηνή,  περνάει όπως είπαμε όλες τις φάσεις μιας σχέσης πατέρα και γιου, πους δεν τους χωρίζει απλά το χάσμα μιας γενεάς  αλλά και οι διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες,  ίσως  και οι διαφορετικές  νοητικές τους δυνατότητες και η φαινομενική έλλειψη αγάπης ή έστω μιας αγάπης που δεν εκφράζεται ως όφειλε να εκφραστεί.  Έτσι λοιπόν η σχέση του Τσάρλι για τον Ντα περνά από το θαυμασμό της παιδικής ηλικίας, στη σύγκρουση της εφηβείας και στην μετέπειτα  απόρριψη.

Στο τέλος μέσα από όλη αυτή την πορεία και την αναπόληση όλων αυτών των αναμνήσεων του ο Τσάρλι  αντιλαμβάνεται, ερμηνεύει και πλησιάζει τον Ντα, που πλέον τον στοιχειώνει ως φάντασμα, αποδεχόμενος πως το φάντασμα του μπαμπά θα τον στοιχειώνει-συντροφεύει πλέον για πάντα, χωρίς να μπορεί να απαλλαγεί από αυτό.

Είναι μία εξαιρετική συγκυρία το ανέβασμα του Ντα από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία, μετάφραση και δραματουργική επεξεργασία του Δημοσθένη Παπαδόπουλου.

Εξαιρετική συγκυρία διότι πρόκειται για ένα έργο, το οποίο έρχεται να επιβεβαιώσει το ορθόν της επιλογής του από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του ΚΘΒΕ Γιάννη Αναστασάκη, μετά από κάποιες άτυχες κατά τη γνώμη μας επιλογές, οι οποίες είτε ατύχησαν κατά την εκτέλεσή τους, είτε γιατί ήταν προδιαγεγραμμένο εξ αρχής να ατυχήσουν, όπως η Ρωσική Επανάσταση. Το Ντα έχει σε κατάλληλες δόσεις  όλες τις κοινωνικές και πολιτικές αναφορές, τις οποίες συναντάμε πανομοιότυπες σε όλες τις τελευταίες επιλογές του ΚΘΒΕ, χωρίς όμως να τις κραυγάζει ή να μένει μόνο σε αυτές.  

Στο έργο το ρόλο του Ντα ερμηνεύει ο Κώστας Σαντάς, οποίος είναι γνωστός στο θεατρικό κοινό της Θεσσαλονίκης και δε χρειάζεται συστάσεις. Ο Σαντάς μας δίνει πραγματικά μία ευαίσθητη και τρυφερή ερμηνεία, η οποία κυλάει πάνω στη σκηνή σαν γλυκό αεράκι. Το ρόλο του Τσάρλι ερμηνεύουν ο Δημήτρης Σιακάρας και ο Αναστάσης Ροϊλός, σε νεότερη ηλικία. Η χημεία ανάμεσα στον Σαντά και στον Σιακάρα είναι εξαιρετική.

Εξίσου καλή είναι και η Λίλιαν Παλάντζα, η οποία ερμηνεύει τη μάνα, αλλά και ο Νίκος Καπέλιος, που ερμηνεύει τον φίλο του Τσάρλι, σε ένα σύντομο του πέρασμα πάνω στη σκηνή. Όμως και η υπόλοιπη διανομή του έργου στέκεται αντάξια των πρωταγωνιστών ρόλων.

Το μόνο που θα είχαμε να πούμε ως αρνητικό είναι ότι τον τελευταίο καιρό παρατηρούμε στις παραγωγές του ΚΘΒΕ  μία πενία σκηνικών και κοστουμιών. Εντάξει οι εποχές είναι δύσκολες, ωστόσο η συχνή επανάληψη παραγωγών με ανύπαρκτα σκηνικά  και "φθηνά" κουστούμια έχει αρχίσει να κουράζει το κοινό του ΚΘΒΕ. Όλες οι παραστάσεις σκηνογραφικά μοιάζουν ίδιες, ένα background από προτζέκτορα ή ένα 3D να παίζει και αυτό είναι όλο.

Κριτική: Αναστάσιος Νέστορας

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ:

http://www.stellasview.gr/2018/01/2701.html